Wat is autisme?
Bij mensen met een vorm van autisme verloopt de informatieverwerking in de hersenen op een andere manier. Hierdoor hebben ze vaak moeite om sociale situaties goed in te schatten en vinden ze het lastig om met veranderingen om te gaan. Andere dingen kunnen juist weer heel gemakkelijk zijn, zoals uiterst nauwkeurig kunnen werken of snel details kunnen zien.
Autisme uit zich bij iedereen anders en is net als bij niet-autisten niet gebonden aan een bepaald IQ. Wat iemand lastig vindt of waar iemand juist goed in is, verschilt per persoon. Wel hebben alle mensen met een vorm van autisme met elkaar gemeen dat ze moeite hebben om andere mensen goed te begrijpen en aan te voelen.
Juist omdat ze moeite hebben met overzicht houden en onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken, hebben ze ook veel behoefte aan vaste patronen, structuur en voorspelbaarheid. Om die reden kunnen veranderingen, van welke aard ook, worden ervaren als een grote bron van stress (paniek) die het liefst wordt vermeden.
Mensen met een vorm van autisme worstelen vaak met gewone, alledaagse dingen.
Op tijd opstaan, ontbijten, op tijd de deur uit gaan om te reizen naar werk, dagbesteding of boodschappen doen, het huishouden doen, eten koken….
Een gemiddelde dag bevat voor iemand met autisme een eindeloze reeks aan prikkels! Daarom is het belangrijk dat ze specifieke situaties die voor hen lastig zijn leren herkennen, dat ze signaleren wanneer de stress oploopt en vaardigheden ontwikkelen om met dit soort situaties om te kunnen gaan.
Bij sociale contacten kunnen mensen met een vorm van autisme moeite hebben om te begrijpen wat andere mensen bedoelen. Doordat ze taal vaak letterlijk nemen, de toon van het gesprek niet opmerken of non-verbale communicatie (gezichtsuitdrukkingen, gebaren) niet herkennen. Daarnaast vinden ze het moeilijk om contact met anderen te maken of een alledaags gesprek te voeren.
Soms hebben ze minder behoefte om interesses te delen en een gesprek over koetjes en kalfjes kan voor hen een ingewikkelde kwestie zijn: want wáár moet je het over hebben? Sociale situaties kunnen daarom ingewikkeld zijn. Het is voor mensen met een vorm van autisme vaak lastig om in te schatten welk gedrag van hen verwacht wordt en daarom kunnen ze, volgens niet-autisten, soms ongepast of onhandig reageren.
Iemand met een vorm van autisme kan geobsedeerd bezig zijn met zaken die hem of haar fascineren. Dat kunnen bepaalde voorwerpen zijn (b.v. een verzameling) of bepaalde hobby’s zoals gamen op de pc. Veel van hen zijn fervente gamers omdat in het spelgedrag sprake is van een bepaalde volgorde in handelingen, vaste routines en patronen. Dat geeft rust in wereld vol met (onvoorspelbare) prikkels.
Voor meer informatie:
NVA | Nederlandse Vereniging voor Autisme